Sunday, December 30, 2012

Амьтад ухамсартай

Амьтад бодож тооцоолж, учир шалтгаан-үр дагаврын холбоог ухаарч, хийсвэр сэтгэхээс гадна бусдыг мэхэлж чаддагийг этологичид /амьтдын зан авирыг судалдаг эрдэмтэд/-ийн удаа дараагийн судалгаа нотолсоор байна. Амьтдын аливаа юмыг цээжилж тогтоохын зэрэгцээ ухамсартай болохыг тогтоосон гайхалтай баримтуудыг эрдэмтэд дэлгэдэг. өөрөөр хэлбэл, тэд юу мэддэгээ, юу хийж байгаагаа ухамсарлах чадвартай юм. Сүүлийн хэдэн жилд шинжлэх ухааны тэргүүлэх сэтгүүлүүд халим, зэрлэг шимпанзе өөрөө өөртөө дүгнэлт хийх чадвартайг нотолсон судалгаануудыг шүүрэн авч нийтэлсээр байна.

Харх хошин шогийн мэдрэмжтэй бол хулгана анд нөхрөө нигүүлсэх сэтгэлтэй байдаг. Шаазгай цаг хугацааны мэдрэмжтэй бөгөөд хаана өт, үр нууснаа хэсэг хугацааны дараа ч төвөггүй олдог. Гэрийн тэжээвэр муур түүнд ямар хоол өгдөг, хаана амьдардаг, ялгадасны савыг хэдэн удаа сольж байгааг ч сайн мэднэ. Судалгааны үр дүнг амьтан тэжээдэг хүмүүс сайн хүлээж авч амьтдын жинхэнэ анд болохыг хичээдэг. Учир иймд тэжээвэр амьтдаа хүнээс дутахгүй асарч хамгаалахаас эхлээд юу дуртайг нь өгдөг аж. Америкийн амьтдын хоол тэжээл үйлдвэрлэлийн ассоциацийн мэдээлснээр амьтдын хоол хүнсний бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэдэг компаниуд жил бүр борлуулалтаас 38 тэрбум ам.доллар олдог нь тэжээвэр амьтаддаа эзэд нь санаа тавьдгийн илрэл юм.

Эмийн үйлдвэрлэлийн компаниуд ч амьтдын төлөөх өрсөлдөөнд өвдөг сөхөрсөнгүй. Ийм компаниуд амьтдын сэтгэцийн өвчнийг эмчлэх эмийг хэдийнэ гаргажээ. Жишээ дурдахад, "Pfizer Inc" компанийн бэлдмэлийг л гэхэд 15 сая нохой хэрэглэсэн байна. Уг бэлдмэл нохойн хүмүүсийг таних чадвараа алдах болон зүг чигээ олохоо болих хам шинж өвчинд хэрэглэгддэг аж. Олонхи амьтны хүрээлэн амьтдын амьдрах орчныг орчин үежүүлж сайжруулахаас эхлээд тэдний оюун ухааны чадварыг хөгжүүлэхэд ихээхэн анхаарах болжээ. Сиэтл хот дахь "Хүн дүрст амьтад" буяны төсөл амьтдын нэрийн өмнөөс "Амьдрал, эрх чөлөө ба эрүү шүүлтээс хамгаалах нь" уриан дор үйл ажиллагаагаа явуулдаг. Энэ онд Испанийн парламент амьтадтай хэрцгий харьцах, амьтдын боолчлол, эрүү шүүлт, үхэл, мөхлөөс хамгаалах тогтоолыг хэлэлцэхээр болсон зэрэг амьтдын төлөөх сайн үйлс ар араараа ундарсаар. Дээхнэ үед амьтанд ухамсар бий эсэхийг шууд үгүйсгэдэг эрдэмтэд олон байсан. Харин орчин үед амьтдын тархинд чухам юу өрнөдгийг илрүүлэх зорилготой судалгааны тоо гэрлийн хурдаар өсч байна.

Эх сурвалж: http://www.tulhuur.com/
read more ››

Wednesday, December 26, 2012

Амьтдыг бөөснөөс салгах байгалын гаралтай аргууд

Гэрийн тэжээмэл амьтдад байдаг бөөс, хачиг, ургамалын хачиг гэх мэт паразит шавьжнуудыг устгах хоргүй, байгалын гаралтай аргууд байдаг.

Бөөсний улирал эхлэхэд амьтад халдварлаад зогсохгүй гэр оронд хүртэл халдварт амьтад үүрлэх аюултай. Нийтийн хэрэглээнд байдаг гадуур зардаг бөөсний эсрэг бүтээгдэхүүнүүд бөөсийг устгаж болох ч амьтдын эрүүл мэндэд аюултай байдаг. Шавьж устгах хорт химийн бодисууд амьтдын арьс, үсээр дамжин биед нэвтэрч элгийг хордуулдаг. Зарим байгалын гаралтай гэгдэх бодисуудыг гадаа хашаанд хэрэглэж болох ч гэр дотор амьтанд шууд хэрэглэж болохгүй. Хүмүүсийн туршиж үр дүнд хүрсэн зарим аргуудаас доор бичлээ. Зарим ургамалын өтгөрүүлсэн тос буюу эссенциаль тос нь муурыг үхүүлж ч магад, мөн нохой үсээ долоохдоо үүнийг хамт залгивал өвчлүүлж ч болно. Тиймээс ямар ч арга хэрэглэсэн малын эмчтэй зөвлөж болгоомжлох хэрэгтэй.

Бөөснөөс салах процесс хоёр хэсэгтэй -- эхлээд амьтнаа эмчил, тэгээд гэрээ. Аль нэгийг нь орхигдуулж болохгүй.

Амьтаддаа лимон түрхэхэд бөөснүүд дайжих болно. Лимоны төрлийн ургамал бөөснөөс салах нэг арга юм.

Катнипын тосыг амьтдын нуруу уруу далны хооронд цацдаг. Том нохойг өдөр бүр, жижиг бол өнжөөд нэг. 

Сармис, шар айрагны хөрөнгийг хольж немц овчаркны эрлийз нохойныхоо хоолонд нялх байхаас нь хийсэн. Нохой маань 6 настай ба нэг ч удаа бөөстөж байгаагүй. Гэхдээ сармисыг нохойнд өгөхөд хортой гэдэг...

Ниймийн тос (neem oil) нь амьтан, цэцэрлэг, таныг өөрийг чинь хүртэл дотор гадаргүй цэвэрлэх сайн бүтээгдэхүүн.

Органик алимны цууг усанд хийгээд амьтдаа усанд оруулж, бас байшингийнхаа гадуур, хаалга, цонхны хавиар шүршдэг.

Хамгийн найдвартай уламжлалт арга бол нохойныхоо үсийг бөөсний самаар шүүрдээд баригдсаныг нь спиртэнд хийж устга.

Тавганд ус хийгээд хэдэн дусал аяга угаах бодис хийнэ. Тэгээд тавлаа ширээний чийдэнгийн доор тавина. Чийдэн уснаас 25 смийн дээрээс бөхийлгөж тавина. Чийдэнгийн суурийг бэхэлж хүнд ном тавьж болно. Энийгээ байшингийнхаа өрөө бүрт тавина. Муухай жижиг паразитууд, ялаа, аалз гэх мэт нь гэрэлд татагдаж очоод усанд живнэ.
read more ››

Том, тарган, жаргалтай чийгийн улаанууд

Сайн хөрстэй байх нь сайн цэцэрлэгтэй байхад маш чухал. Эрүүл хөрсөнд амьд бичил биетүүд байдаг. Хөрснийг чийг, бордоог зөв зохицуулж хөрсийг тэжээхэд бичил биетүүд түргэн үрждэг.
Сүрэл, хоол хүнсний органик үлдэгдэлээр бордоо хийнэ.

Бордоог хувин саванд хийж болох ч газар дээр хамгийн сайн. 1м x 1м харьцаатай 15 см гүнтэй газар ухаад, тэндээ ухаж гаргасан шорооноосоо нэг хувинг нэг хувин хоол хүнс юмуу ногооны үлдэгдэл, нэг хувин сүрэл юмуу навч өвстэй зөөлөн холино. Ингэхэд бичил биетүүд маш идэвхтэй болно. Ухаж гаргасан шорооны үлдсэнийг нь нүхэн дээгүүрээ овоолж үнэр гарахаас сэргийлнэ. Дээгүүр нь сүрэл юмуу навч өвсийг зузаан давхарга үүсгэн тавьснаар  чийг хадгалагдаж, хогийн ургамал ургахаас сэргийлнэ. Доод тал нь сар гаруй болсны дараа хэдэн чийгийн улаан аваачиж тавина. Маш халуун учраас нүх уруу амьд чийгийн улаан хийж болохгүй. Бордооны овоо маш өндөр температурт хүрч халах учраас зөв хянахгүй бол гал авалцах аюултай. Сайн хутгаж услах юм бол температур хурдан буурдаг. Сэрүүн өглөө уур гарах нь зүгээр. Халуун температуртай байх тусам их хэмжээний бордоог хурдан боловсруулна. Сурахад хурдан. Хүйтэн, бороотой улиралд хийхэд амаргүй ч нэг сурчих юм бол бүтэн  жилжингээ ямар ч цаг агаарын нөхцөлд хийж болно.

Чийгийн улааныг нэмэх
Цэцэрлэгт тавих чийгийн улааныг найзаасаа ч юмуу загасны дэлгүүр ч юмуу хаанаас ч авч болно. Загасны хоол болгох гэж байсан чийгийн улаан өтийг жаргалтай амьдралтай болгож тавих нь үнэхээр сайхан. Урт насалж удаан жаргаарай, улаан шарваганууруудаа!

Бордоондоо чийгийн улаан тавьсан бол үргэлж бага зэргийн чийгтэй байлгаж навч өвс нэмж байх хэрэгтэй, хатааж орхиж хэрхэвч болохгүй. Чийгийг нь шалгаж навч нэмэхээс бусад үед өөрөөр нь байлга. Хугацаа өнгөрөх тусам навчийг сөхөж харахад хөрсний гадаргуу дээр маш олон чийгийн улаан гарч ирсэн байхыг харна. Хоол хүнс, ногооны хаягдал задраад юу ч үлдээгүй бол бага зэргийг нэмж хий. Шинэхэн ногооны хэсгүүдийг дээгүүр нь нимгэн давхарга үүсгэж тавиад харагдахгүй болтол нь ахиухан навчаар хуч. Бордооны овоо маань яг сайхан болоод ирэхээр долоо хоног болоод нэг удаа 10 литрийн хувингаар нэг ногоо, хүнсний органик үлдэгдэл нэмээд байхад болно. Тэгээд л та чийгтэй хар хөрсөнд найрлаж буй жаргалтай өтнүүдийг олж харах болно. Чийгийн улаан өтний ялгадас нь алт л гэсэн үг; мөнгөөр худалдаж авч болдоггүй хамгийн сайн бордоо гэдэг энэ дээ. Энэ бордоогоо ногоо ургамал тарьсан газрынхаа дээгүүр жилд 5ммээр нэмнэ. Чийгийн улааны ялгадас хар өнгөтэй, чийглэг, замбараагүй байдаг. Хуруугаар хүрэх юм бол угааж арилгахад амаргүй хар өнгө нялагдана.

Хэрвээ та зөгий тэжээе гэж бодож байгаа бол бордооны овоог зөгийний үүрний ойролцоо байлгаад хэрэггүй. Зөгийнүүд дургүйцлээ илэрхийлэх болно. Чийгийн улаанаас гадна өөр бичил биетүүдийг ашиглах нь сайн хөрстэй болох үйл явцыг түргэсгэнэ. Тухайн нутгийн цаг агаараас бас хамаарна. "Teaming with Microbes" гэдэг номноос бичил биетүүдийн тухай дэлгэрэнгүй уншиж болно.

Эх сурвалж: http://www.naturalnews.com/


read more ››

Tuesday, December 25, 2012

Нарны энерги хураадаг будаг

Байшингийн хана буддаг будаг эрчим хүчний үүсгүүр болдог боллоо. Удахгүй та гэр ахуйн цахилгаан хэрэгслүүдээ байшингийнхаа хананаас авчихдаг болохнээ.

Америкийн Индиана мужийн Нотр Дамын Их Сургуулийн судлаачид нано технологи ашиглан цахилгаан гаргаж авах цоо шинэ арга олжээ. Уламжлалт нарны хавтан нь силиконд суурилсан, үнэтэй тусдаг бол нано технологи

Ус, спиртэн суурьтай энэ будгийг тэд гэрийн эрчим хүчний үүсгүүрийн ирээдүйг өөрчилж чадна гэж үзэж байна. Энэ будаг нь кадмийн сульфид юмуу кадмийн селенидээр бүрхсэн цахилгаан үүсгэгч титаний диоксидийн хэсгүүдийг агуулдаг байна.

Эрчим хүч үйлдвэрлэгч квант цэгүүд гэгдэх нано хэсгүүдийг тарааж түрхэж болох нэгдэл болгосноороо ямар ч төрлийн дамжуулагч хавтан дээр түрхээд нарны эрчим хүч гарган авч болохоор боллоо гэж судлаачид үзэж байна.


Одоохондоо уламжлалт нарны хавтанг бодвол эрчим хүч үүсгэх чадвар нь 10-15 дахин бага байгаа ч судалгааны явцад сайжруулж үр ашгийг нэмэгдүүлж хэн ч аваад гэртээ ашиглаж болох хямд төсөр энергийн үүсгүүр болох юм.

Эх сурвалж: http://www.naturalnews.com/
read more ››

Friday, December 21, 2012

Мөнгө баялаг гэж үү?

Мөнгө байхгүй байсан ч бид байгал эхийн газар дээрх арвин их баялагийг өөр өөрсдийн шанаганы хэмжээгээр эрх тэгшээр хуваан амьдрах боломжтой.

Амьдралаа арай утгатай болгож мөнгө, ашгийг тойрон эргэлдэхгүйгээр арай өөрөөр яаж амьдрах вэ?

Зүгээр л мөнгөний төлөө улайрсан бүгдээс хол байж, хэт их төвлөрсөн бүгдээс татгалзахад болно.

Өөрийнхөө байгаа газарт нэр хүндтэй жижиг компаниудын үйлдвэрлэсэн органик, байгалын гаралтай бүтээгдэхүүнийг сонгоно уу. Та өөрөө хүнсээ ургуулдаг бол бүүр ч сайн. Том том корпорациуд байгалыг ч бодохгүй, хүнийг ч бодохгүй, мөнгө л боддог. Систем томорч төвлөрөх тусам хяналтнаас гарч, гарах сөрөг үр дагавар нь ч бас засаж болшгүй том болдог.

Олонд танигдаж баталгаажсан компаний байгалын гаралтай эмчилгээний аргыг аль болох сонгоно уу. Химийн, синтезийн аргаар гаргаж авсан эмнээс аль болох татгалзах боломжтой. Эмийн үйлдвэр, компаниуд бусад бизнесийн л адил таны эрүүл мэндэд биш, мөнгөнд илүү сонирхолтой байдаг.

Хэнээс ч хамааралгүй, хэний ч захиалгагүй жинхэнэ мэдээ мэдээллийг интернэтээс сонгож үзэж болно. Харин ашиг, мөнгөний төлөө үйлчилдэг хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээс татгалзах сонголт танд бий. Мөнгийг үнэ цэнэтэй гэсэн мессэж тараахад тэд хамгийн гол үүрэгтэй оролцдог.

Зөвхөн өөрийн дуртай зүйлийг хийж, хүсэл мөрөөдлөө даган ганц олдох амьдралаа утгатай, учиртай болгох аргыг сонгоно уу. Мөнгөний төлөө, газрын тосны төлөө, газар доорх баялгийн төлөө дайн хийдэг, хүмүүсийг хагаралдуулж хонжоо гаргадаг, хэт их төвлөрөлийг гартаа оруулсан байгууллагуудаас аль болох холуур явж, тэдний төлөө ажил хөдөлмөр хийхээс татгалзах боломж хэзээд бий.

Нар, салхи, ус гээд энерги, эрчим хүчний арай өөр эх үүсвэрийг сонгоно уу. Дуу чимээ багатай байх тусмаа төхөөрөмж цэвэр байдаг. Машины оронд дугуй, болж өгвөл алхаж байхад эрүүл мэндэд тустайг хэн ч мэднэ. Нүүрсний, атомын гээд бохир энергийн эх үүсвэрүүдээр ажиллах төвлөрсөн системээс татгалзах боломжтой. Төвлөрөл томрох тусам хяналтаас гардаг.

Үнэн зүрхнээсээ эх дэлхийдээ оруулах таны хувь нэмэр юу вэ? Чин сэтгэлээсээ бүтээж чадах дуртай зүйл тань юу бол? Тэр зүйлээ хийж байгаа бол та дэлхийгээ өөрийнхөө ертөнцөөр өөрчилж байна.

Таны бодол, хүсэл, мөрөөдлийг хязгаарладаг хоцрогдсон үзэлүүдийг зүгээр битгий тоо. Магадгүй танд одоо цоо шинэ хүсэл төрж байгаа ч юм билүү. Тэр хүслээ л дагаж, түүндээ анхаарлаа хандуулж хийсэн бүхэн алдаа ч байсан амттай. Яагаад гэвэл таны өмнөөс ямар нэгэн мөнгөний сонирхолтой корпораци шийдээгүй, та өөрөө сонгосон, таных учраас. Манай дэлхийн арвин, элбэг дэлбэг баялаг, газрын шим хүн бүхэнд хүрэлцээтэй. Мөнгө биш газрын шимийг дээдэлж амьдрая.

Энэ нийтлэлийг уншаад магадгүй таны итгэл үнэмшилийн хоцрогдсон хэсэгт update хийгдсэн гэж найдья.
read more ››

Tuesday, December 18, 2012

Дельфинүүд хүнтэй адил нийгмийн бүлэг үүсгэдэг

Манай гариг дээрх хамгийн ухаантай хөхтөн амьтдын нэг болох дельфин оюун ухааны гайхалтай чадвар, сэтгэл хөдлөл зэргээрээ үргэлж л эрдэмтэдийн гайхшыг төрүүлсээр ирсэн.

Саяхны судалгаагаар дельфинүүд хүмүүстэй адил нийгмийн элит бүлэглэл үүсгэж өөртэйгээ адил дельфинүүдтэй нийлэх дуртайг тогтоожээ.

Жоржтаун Их Сургуулийн Жанет Манн нөхдийн хамт 22 жилийн турш Австралийн Шарк Бэйд амьдардаг дельфинүүдийн хоорондын нийгмийн харилцааг судалжээ. Багийнхан хоол хүнс ангуучилж явахдаа гэмтэж бэртэхээс хамгаалан хамрандаа далайн хөвөн хэрэглэж сурсан 36 дельфин, адилхан газар амьдарч байгаа ч энэ чадварыг сураагүй 69 дельфинийг судалжээ.

Энэ аргыг хоол хайж байхдаа арзгар элсэнд хамраа шалбалсан нэг дельфин эхэлж нээж олсон ба багийнхан түүний энэ аргыг бусад амьтад шиг Шарк Бэй дэхь бүх дельфин сураад бүүр цаашаагаа ч дамжих байх гэж таамаглаж байтал эсрэгээрээ нээлт хийсэн дельфиний дотны найз, үр хүүхэд нь л энэ аргыг сурсан ба бусад дельфин огтхон ч мэдээгүй гэнэ.

Эндээс харахад дельфинүүд хүнтэй адил өөртэйгээ адил нийгэм, соёлын бүлэгт хуваагдаж, ойр дотны, өөртэй адил төстэй дельфинүүдтэйгээ харилцахыг илүүд үзэж, сурсан мэдсэнээ хуваалцдагаараа дахиад л бусад амьтдаас хамаагүй илүү оюуны чадамжтай гэдгээ харууллаа

Эх сурвалж: http://www.naturalnews.com/
read more ››

Tuesday, December 4, 2012

Garden dome (баримтат киноноос түүвэр)

Солт Спринг, Канад. Ганжигийн зах дээр арлынхан гоёмсог гар урлалын аяга таваг зарна.

Цэцэрлэгч Дан Жэйсон энд үрийн диваажин байгуулж байна. Тэр үүнийгээ Garden dome гэж нэрлэжээ. Дэлхий маш хурдан өөрчлөгдөж байгаа тул бид ч мөн адил өрсөж үрээ нөөцөлж авах хэрэгтэй. Тиймээс бид устаж мөхөх аюулд ороод байгаа үрийг хамгаалж улс орон даяар фермер бүрээс, хүн бүрээс үр цуглуулж нөөцлөн, амьд генийн сан үүсгэж байна.

Түүний санаачилсан Garden Dome-д хүн бүр сайн дураараа ажилладаг тул интернэт дэх мэдээллийн сангаа хадгалахаас өөр зардал бараг байхгүй юм.

Энэ гариг дээрх бүхий л хүнсийг шинжлэх ухаан сүйтгэж байна, тийм учраас бид хоол хүнснийхээ үрийг хамгаалж аврах хэрэгтэй.

Хэдийгээр бид хотуудыг ногооруулж, тэнд ногоо тарьж чадах ч гэсэн, бид жижиг жижиг коммюнити (хамтрал, нөхөрлөл), эко тосгон байгуулж, хүмүүс өөрсдөө газар дэлхийтэйгээ харилцаж хоол хүнсээ ургуулж амьдрах талаар бас бодолцох хэрэгтэй. Бид дэлхийнхээ хоосон байгаа газруудаар бүрэн нутагшиж суурьших хэрэгтэй байна.

Илүү олон хүмүүс хөдөө уруу нүүж  органик хүнс тариалах хэрэгцээтэй байна, учир нь органик хүнс тариалахад нэг акр газар нэгхэн төрлийн ургамал байж болдоггүй, органик хүнс ургуулахад 1хэн акр газарт мянга мянган төрөл зүйлийн ургамал ургуулж байж органик болдог. Тиймээс органик хүнсийг их хэмжээгээр ургуулахын тулд илүү олон хүмүүс хөдөөд хэрэгтэй байна.

Ногоон ургамал, шошыг ургуулахад тийм ч их ус шаарддаггүй, бид mulching буюу эдгээрийг тойруулж навч гэх мэт хөрсөнд чийг шингэн хадгалах зүйлсийг тойруулан тавьдаг болохоор ус цацруулдаг энгийн системийг л усалгаанд ашигладаг. Тийм болохоор нэг л төрлийн ургамал тариалдаг том том газар тариалангийн аж үйлдвэрүүд шиг нүсэр усалгааны системийн хэрэг байхгүй, газар доорх усны нөөцөд ч маш их хэмнэлттэй. Жижиг фермүүд ихэвчлэн хэдхэн акр л газартай байдаг тул усалгааг үр ашигтай байлгах талаар хяналттай байж болдог. Ирээдүйд жижиг фермүүд л үлдэж хамтран ажиллах болно. Жижиг фермд модод борооноос усаар тэжээгдчихнэ, хөрсөнд хийсэн органик бордооны зүйлс нь өвсөнд ус чийг хадгалчихна. Үнэхээр байгалд ээлтэй.

Том аж үйлдвэрүүд механикаар ургац хураадаг, энэ нь их аюул хөнөөлтэй юм. Яагаад гэвэл ухамсаргүй машинууд бүгдийг яг ижил өндөртэйгээр хяргаж тайрдаг ба ижил хэмжээтэй нэгэн хэвийн бүхэн проблем үүсгэдэг. Өөр өөр, янз бүрийн төрөл зүйлс зэрэгцэн орших хэрэгтэй байдаг. Органик ногоочид олон төрлийн ургамал тарьж хортон шавьж мөөгөнцөрийн эсрэг байгалын гаралтай арга хэрэглэх хэрэгтэй. Байгалд ургамал зүйл бүрээрээ зэрэгцэн оршдог нь цаанаа учиртай. Мөөгөнцөр талбайд бий боллоо ч хэзээ ч 10 хувиас хэтэрдэггүй.

Бид маш их цэцэг тарьсан. Цэцэг их байх тусам, тэр тусмаа олон төрлийн цэцэгтэй байхад олон төрлийн шавьжтай болно. Олон төрлийн шавьжтай байхад хортон шавьжийн асуудал гэж огт байхгүй. Ганцхан төрлийн ургамал ганцхан төрлийн шавьж татна. Ганцхан төрлийн шавьж байхад тэр шавьж хортон шавьж болж хувирдаг.

Олон шавьжтай байхад, шувуу, зөгий, эрвээхий ирээд үрийг тараахад тусална. Ийш тийшээ тоос хүртээнэ. Персийн carpetzenia бол өндөр ургамалуудтай хүрээлүүлж ургуулдаг сайхан ургамал.



Сармисийг нэг жижигхэн саравчны дээврээс унжуулаад зүүчихсэн, урд нь наранд тавьж болдог байсан бол нар хурц болон озоны цоорхой зэргээс болоод наранд хамаагүй зүүж болохоо байсан.

Африкийн Климанжаро базиллик, маш хурц грек базиллик greek basil бас тарьсан.

Milk thistle (Монголоор юу гэдэг юм бол? Өргөст халгай мөн үү?) гэгч энэ ургамал элэг ходоодонд сайн. Манай нэг найз хорт хавдартай хэдхэн долоо хоногийн настай байсан ба тэр milk thistle-ийн үрийг судлаад надаас үр байна уу гэж асуусан. Надаас milk thistle-ийн үр аваад өдөр бүр зажилж эхэлсэн, тэгээд эмч нарын таамаглаж байснаас хамаагүй олон сар амьдарсан даа. Ийм олон олон эмийн ургамал байдаг ч хорт хавдар гэх мэт янз бүрийн өвчнүүдэд органик хүнс их чухал. Органик хүнсэнд байдаг чухал элементүүд өнөөгийн газар тариалангийн аргаар хор цацаж ургуулсан хүнсэнд мэдээж байдаггүй. Milk thistle-ийн үрийг болгоомжтой хураах хэрэгтэй. Үрийг нь шууд идэж болно, дээгүүрх хөвсгөр зүйлийг нь аваад л идчихнэ.
Cilantro=coriander (cilantro: навч, coriander: үр) хоолонд амт оруулна, хоолны дуршил сайжруулна. Шавьж, зөгийнүүд үүнд их дуртай.

Calendula - арьсны проблемуудад сайн, салатанд бас хэрэглэнэ. Ногоон салаттай хэрэглэж болох хамгийн сайн цэцгүүдийн нэг. Дэлбээг нь тасалж аваад салатан дээгүүрээ цацаад бага зэрэг жүрж нэмэхэд болно.

Сүрэл шиг юман дунд нүхэнд байгаа юм шиг помидорыг ургуулсан. Поллак төрлийн помидор нь хүйтэн (бас чийгтэй) уур амьсгалд маш сайн зохицох хамгийн сайн помидор. Энди Поллак/ Andy Polluck энэ помидорыг гаргаж авахын тулд 35 жил зарцуулсан тул түүний нэрээр нэрлэсэн.

 Буржгар байцаа /kale/, брокколи хоёрын эрлийз, навчыг нь түүхийгээр нь идэж болно их амттай, тэгээд брокколиг нь бас хүнсэнд хэрэглэчихнэ.

Дан нэг удаа Этиоп улс уруу арвайн үр олж авахаар очоод үрээ авчихаад их л бахархалтай байсан чинь Этиопчууд түүнийг шоолоод 10 минутын турш инээжээ, яагаад вэ гэсэн чинь Этиопид 6000 төрлийн арвай байдаг гэжээ. Дэлхий даяар улаан буудай, спелт буудай, арвай, овъёосны 60 гаруй үндсэн уугуул төрөл байдаг. Зарим нь бүүр 10000 жилийн настай.

Үр үнэхээр бага зай эзэлдэг. Жижигхээн саванд мянга мянган үр хадгалж болно. Энэ жижигхэн өрөөнд түрүү жилийн бүх үр, мянга мянган үр байна. Тохирох саванд хадгалахгүй бол хатчих гээд байдаг. Үр нь амьд, тэр соёолох нөхцөл бүрдэхийг л хүлээж байдаг.

Органик цэцэрлэг маш их үр ашиг, өгөөжтэй.
read more ››

Saturday, November 3, 2012

Халим хүний хэлийг дууриан дуугарчээ


Халим хүний хэлийг дууриаж сурсан нь оюун ухаант амьтдад чөлөөт хүсэл байдгийг баталж байна. 1984 онд далай тэнгисийн биологич Сэм Рижуэй болон бусад ажилчдад Калифорний Сан Диего дахь Далайн Хөхтөн Амьтдын Үндэсний Хүрээлэнгийн усан санд байрлах халим, дельфинүүд амандаа бөвтнөн ярих шиг сонсогддог байжээ.

Тэдний сонссон дуу авиа алс хол хүмүүс ярилцаж байгаа мэт сонсогддог байснаас ойлгогддоггүй байв. Харин нэг өдөр, усан сан уруу орсон шумбагч гарч ирээд "Хэн намайг эндээс гар гэсэн бэ?" гэж асуужээ.

Тэд удалгүй хэн "ярьж" байсныг олж тогтоосон нь усан сан дахь халимнуудын нэг болох НОК нэртэй белуга төрлийн цагаан эр халим байжээ.

Урьд нь дельфинийг хүний хэл яриаг дууриахад сургаж байсан ч НОК ямар ч дасгал, сургалтанд хамрагдаагүй байжээ. Үүний дараа далайн амьтан хэдийгээр ярихад зориулагдсан эрхтэн байхгүй ч ярьж чадна гэдгийг шинжлэх ухааны үүднээс батлахаар Сэм түүний багийнхан дөрвөн жилийн туршид НОК-ын дуу авиаг бичжээ.

Халиманд төвөнх байдаггүй. Тэд хамрын хөндий, үлээдэг нүхнийхээ тусламжтай чанга гангинан хашгирах мэт дуу гаргадаг ч НОК хүнийг дууриаж "ярихын" тулд дуу хоолойгоо ердийнхөөсөө хамаагүй нам болгож өөрчилж байж. Ус дууг сайн дамжуулдаг тул гадаргуугаас доош байсан ч халимнууд гадарга дээр байх асран халамжлагч нарынхаа болон бусад хүмүүсийн хоорондоо ярилцаж байгааг сонсож чадна. НОК ингэж сонссоор хэрэгтэй үгээ сурсан бололтой.

Халим болон дельфинүүд удаан хугацааны туршид бусадтайгаа гэр бүл шиг хамт байж хоол хүнсээ олж иддэг амьтад аж. Тэд цагт 50 км хүртэл хурдлаж, маш хурдан хугацаанд хэдэн зуун метрийн гүнд шумбах чадвартай. Аквариумд харин тэд ингэж хүссэнээрээ байж чаддаггүй. Хийх ёстой зүйлээ хийж чадахгүйгээс бие махбодид нь ч өөрчлөлт ордог байна. Ингэж хөдөлгөөн дутагдан гунигт автсанаас болж тэд маш богино насалдаг. Жишээ нь, белуга халим далайдаа 60 хүртэл насалдаг бол аквариумд 20 л хүрдэг байна. НОК харин 30 хүрчээ. Магадгүй тэр "эндээс гар" биш харин "намайг эндээс гаргаач" гэж хэлэх гэсэн байж болох юм.

Эх сурвалж: http://www.naturalnews.com/

read more ››

Thursday, November 1, 2012

Байгал нуур


Байгал нуур (орос. озеро Байкал; бур. Байгал нуур), мөн Байгал далай (бур. Байгал далай) нь ОХУ-ын Эрхүү муж ба Буриад Улсын хооронд сунан тогтох дэлхийн хамгийн гүн (хамгийн гүнзгий хэсэгтээ 1642 метр гүн), цэнгэг устЮНЕСКО-гийн Дэлхийн өвд бүртгэгдсэн нуур  юм. Дэлхийн гадаргын цэвэр усны 20% болох 23,000 шоо километр эзлэхүүнтэй. Энэ нь ОХУ-ын гадаргын цэвэр усны 90% болно.




read more ››

Sunday, October 28, 2012

Шоргоолж ялгадас гаргадаг уу?

Тиймээ, тэгдэг. Бусад шавьжны адил, шоргоолжны ялгадас тодорхой хугацааны туршид задарч хөрсөнд хэрэгтэй тэжээл болж өгдөг.

Шоргоолжнууд хөөрхөн ухаантай цэвэрч болохоороо үүрэн дотроо амьдардаг хэсгээсээ хол тусгай "ариун цэврийн өрөө" гаргаж тэндээ бие засдаг юм байна. Энэ өрөөндөө бас хог хаягдалыг байлгадаг. Харин үүрнээсээ гадаа байхдаа мэдээж тэд бусад амьтдын адил хаана ч бие засаж болно.

Шоргоолжны үүр 4 хүртэлх метрийн гүнтэй байж болох ба өвөл зунгүй бараг нэгэн хэвийн дулаантай байна.

Шоргоолж нь дөнгөж 30 - 45 өдөр л амьдардаг байна.

read more ››

Tuesday, October 23, 2012

Бие биедээ зориулагдсан




Амьтад бидэнд хайрлах сэтгэлтэй байхыг ойлгуулдаг. Амьтад биднийг илүү хүнлэг болгодог.

Хөгжингүй орнуудын бусад багш нарын л адил Альперт компьютер хэрэглэж өсөж буй сурагчдад багшилдаг. Тэр багш хүний авъяасаараа компьютерийн дэлгэцийн өмнө олон цаг суусан хүүхдийг өрөөний хаанаас ч олж харж чаддаг. Тийм хүүхдүүд компьютертай бага харилцдаг хүүхдүүдээс өөрөөр биеэ авч явдаг, өөр ааш зан гаргадаг байна. Компютергүй хүүхдүүд хүмүүстэй байх илүү дуртай, илүү сониуч, илүү нийгэмшсэн байдаг байхад "компьютерийн хүүхдүүд" олон хүүхдүүдтэй харилцах, тоглох сонирхол бага, өөрийнхөө хүсэл, бодлыг илэрхийлэх дургүйвтэр байдгийг тэр ажиглажээ.

Учир нь эцэг эх, ах эгч дүү, найзуудтайгаа харилцах тэр хугацааг тэд компьютертай харьцаж өнгөрөөж буй хэрэг юм. Тэд хүний харилцаагаар дутагдаад зогсохгүй энэ хоосон орон зайг хүчирхийлэлээр дүүргэж байна. Маш олон видео тоглоомууд хүчирхийллийг харуулсан байдаг ба тийм тоглоомыг хүүхдүүд хамгийн их тоглодог. Эцэг эх нь эдгээр хийсвэр тоглоомыг хориглолоо ч телевизээр 24 цаг бодит амьдрал дээрх аймшигт, хүнлэг бус мэдээ, мэдээлэл хөврөнө. Маш олон хүүхэд хэт мэдрэмтгий мэдрэлийн системтэй болсонд гайхах хэрэг байна уу? Ийм зүйлсээс хүүхдүүд өөрсдөө холдоод гүйц харайж явбал их сайн хэрэг. Харин иймэрхүү виртуал буюу хийсвэр шоконд орсон зарим хүүхэд дуугай болж хувирдаг. Хүүхдүүдэд илүү их хайр халамж, хяналт, зөвөлгөө хэрэгтэй. Тэд бусадтай илүү ойр болж, байгал амьтадтай илүү их цагийг өнгөрөөх хэрэгтэй. Ингэж амьд зүйлстэй харилцаж, хайрыг мэдрэхэд хүний тархинд окситоцин (oxytocin) хэмээх бодис ялгардаг байна.

Өнөө үед ихээхэн ажиглагдах болсон отизмын синдром (autism) буюу орчноос тасрах өвчин нь окситоцины ген юмуу окситоциний хүлээн авагчдыг зохицуулдаг генд үүсэх дефекттэй холбоотой, окситоцины дутагдалаас болсон байх магадлалтай гэж эрдэмтэн судлаачид  үзэж байна.

Отизмтой олон бяцхан хүүхдүүд ээжийнхээ өхөөрдөн дуудахыг үл тоон компьютераас гарч буй дуу авиаг сонсохыг илүүд үздэг, мөн хэвийн хүүхдэд ээжийнхээ хоолойг сонсоход үүсдэг мэдрэлийн ердийн үйл ажиллагаа тэдний тархинд үүсдэггүй байна.

Окситоцины дутагдал компьютер технологиос гадна кесерво хагалгаагаар төрөхтэй холбоотой байж магадгүй. Дэлхий нийтээр төрж буй эхчүүдийн 30-аас дээш хувь нь кесерво хагалгаагаар төрөх болжээ. Хүүхдийг ердийнхөөр төрүүлэх явцад үүсдэг түлхэлт, даралтын процесс нь тархинд окситоцин ялгаруулахад чухал юм. Энэ нь бас эх хүүхдийн хоорондын холбоог үүсгэж, хөхөнд сүү оруулахад тусалдаг.

Отизмтай хүүхдүүдийг амьтадтай харилцуулахад тэдний тархинд окситоцин ихээр ялгарч байсан ба бусадтай харилцах харьцаа нь ч сайжирч байв.

Нэгэн сургуулийн сурагчдын өөрийн дуртай тэжээвэр амьтнаа хичээл дээрээ авчрахыг зөвшөөрөхөд хүүхдүүд их тайван болж математикийн бодлого бодох нь хүртэл сайжирсан байна. Өрсөлдөөнт нөхцөл байдалд дарамтад орж стрессээс болж өвдсөн хүмүүсийг амьтад мөн тайвшруулж, хурдан эдгэхэд тусалж, эмнээс илүү эм болдог ажээ. Муурыг илэхэд л хүний тархинд окситоцин ихээр ялгардаг. Амьтан хүнийг ингэж тайвшруулдаг.



Бар, арслан гэх мэт том, аюултай амьтадтай ажилладаг сургагчид хүний гараар өсгөсөн амьтад л хамгийн итгэлтэй гэж хэлдэг. Ингэж өөрийн гараар өсгөсөн амьтад хүн "ээж"-тэйгээ хүчтэй холбоотой болж, аз жаргалтай байдаг байна. Та өөрийнхөө зүрхийг өөрчлөхгүйгээр амьтны зүрх сэтгэлийг өөрчилж чадахгүй.

Бид амьтдыг ажиглаж тэднээс суралцах ёстой, жишээ нь унтаж босоод суниах. Учир нь тэд биднээс илүүтэй зөн билгээ хадгалж үлдсэн байна. Харин тэгээд бид ч бас өөрсдөө амьтдад ном дүрэмтэй цэгцтэй байхыг зааж сургах хэрэгтэй. Мөн бидний тусын тулд үүргээ биелүүлэх хэрэгтэй гэдгийг нь ойлгуулах хэрэгтэй.

Хүн амьтан хоёр бие биедээ хэрэгтэй.

MADE FOR EACH OTHER номноос орчуулж тэмдэглэсэн Permabaigal.
read more ››

Friday, July 27, 2012

Бүхнийг мэддэг, харин тэр дундаас ядаж нэгийг сайн чаддаг байх хэрэгтэй

Тогтвортой аж ахуйч болоход юу ч мэдэхгүй ч байж болно. Та заавал хоёр дипломтой, гурван машинтай байх шаардлагагүй. Хамгийн гол нь таны эх дэлхийгээ гэсэн чин сэтгэл байх хэрэгтэй. Та Жонни Апплсийд шиг алимны үрийг газар сайгүй тариад явахад ирээдүй хойч үедээ маш том сайн үйл хийж байгаа хэрэг юм. Хэрвээ олон хүн түүн шиг хаа сайгүй үр тарьж, ургуулах юм бол хүмүүс хаашаа ч явсан эргэн тойрон идэх юм дүүрэн байх болно. Ядаж өөрийн хашаа, эдлэн газараа ч гэсэн хоосон шороо, цемент, зүлгээр бүрхэлгүйгээр үр жимс өгдөг сайхан ургамалуудаар дүүргэхэд л хүнсээ худалдаж авалгүйгээр өөрсдөө ургуулж байна гэсэн үг.

Харин тогтвортой аж ахуйн сайн дизайнер болохын тулд та аль болох ихийг мэддэг бол сайн, тэр дундаасаа нэгийг онцгой сайн мэддэг бол бусдыг нь хялбархан ойлгоход нэмэртэй. Та ургамал сайн мэддэг бол энэ мэдээж амьтан, хөрсийг ойлгоход дөхөмтэй. Орчин үеийн газар тариалан шиг ганцхан төрлийн ургамалыг нэг дор ихээр тарих нь маш сөрөг үр дагавартай байдаг. Үнэндээ, орчин үеийн газар тариаланд яадаг вэ гэвэл юм тарих гэж байгаа газрынхаа амьд бүхнийг цэвэрлэж хоослоод оронд нь нэг л төрлийн ургамал тарьдаг. Энэ нь цагт 3 сая тонн, жилд 26 тэрбум тонн өнгөн хөрс элэгдэн алга болох шалтгаан болдог. Бид үүнийг засаж, аль болох олон зүйлийг хольж тарих юм бол бүх зүйл буцаад яруу зохицолтой болно.
read more ››

Tuesday, June 26, 2012

Яг одооноос тогтвортой аж ахуйг хөгжүүлж эхлээрэй

Тогтвортой аж ахуй гэдэг нь хүнс үйлдвэрлэлт, хотыг шинэчлэх, ус, энерги, бохирдол зэргийн асуудлыг хөндөж шийдэл өгдөг. Энэ нь хүмүүс бид өөрсдийгөө болон эх гаригтаа санаа тавих ёс зүй дээр үндэслэсэн. Өөрийн эрүүл хүнсийг ургуулах, хүрээлэн буй орчиндоо хариуцлагатай байх тухай юм. Тогтвортой аж ахуйн ойлголтууд, дизайны зарчимууд, санаануудыг хотын жижигхэн байрнаас өгсүүлээд томоохон фермд хүртэл хэрэгжүүлж болно.

Билл Моллисоны хэлснээр: тогтвортой аж ахуй нь экологи, органик цэцэрлэгжүүлэлт, архитектур, газар төлөвлөж тохижуулах, ойжуулалт бүгдийг нэгтгэн тогтвортойгоор бие даан элбэг дэлбэг амьдрах аргыг бий болгодог. Энэ нь бага энерги зарцуулж их ургац авахад тохирох төхөөрөмжийг сонгож ашиглаад зогсохгүй, маш тогтвортой мөртлөө олон талын үр ашигтай байгалын нөөц баялаг бүтээж бий болгохыг зорьдог.

Тогтвортой аж ахуйн ёс зүй:

• Эх дэлхийдээ санаа тавих ("Дэлхийгээ хайрлах")
• Хүмүүс болон бусад бүх амьтдад санаа тавих ("Хүмүүсийг хайрлах")
• Хэрэглээг хязгаарлаж; илүүдлийг хуваалцах ("Шударга хуваалт")

Тогтвортой аж ахуйн туршлагыг өөрийн амьдралд хэрэгжүүлэхэд дөхөм болох заавар.

Байгалыг ажиглах зуршилтай болох. Нарны гэрэл, сарны хэмнэл, модны ургах чиглэл, хаана хэрхэн ус цуглардаг, байгаа газрын чинь хаана ургамал сайн ургахгүй байна гэх мэт байгалын элемент, дизайныг сайн ажиглаж эхэл. Ажиглалтаа тэлж хүний мөн чанарыг бас ажиглах хэрэгтэй. Жишээ нь, жижиг хүүхдүүд ямар ажил хийхдээ дуртай, ямарт дургүй, танай ажлынхан төслийн аль хэсэгт ямар зан авир гаргаж байна вэ, өдрийн хэдий үед таны оюун ухаан шинэ санааг илүү хүлээн авах чадвартай байна вэ?

Таны ургуулан өсгөж тордохыг хүсэж буй цэцэрлэг, ургамал, амьтан, найз, бизнесийн түншийн харилцаа гэх мэт юу ч байсан түүний хэрэгцээг ажиглах нь чухал юм. Эмийн ургамал ургуулахыг хүсвэл, ямар нөхцөл бүрдүүлэх хэрэгтэйг олж мэдээд өөрийн бичил цаг агаарыг тэр хэрэгцээнд нь тохируулах хэрэгтэй.

Оюун ухаанаа дизайнд чиглүүлэн хөгжүүл. Өөрийнхөө эргэн тойрныг хараад анзаарч ажигласан бүх зүйлийн дизайнд тогтвортой аж ахуйн ёс зүй, зарчмуудыг хэрэгжүүлэх аргуудыг төсөөлөн бод. Өөрийн хамгийн таалагдсан тогтвортой аж ахуйн зарчмыг сонгож аваад үүнийгээ амьдралынхаа янз бүрийн нөхцөл байдалд хэрэгжүүлэх гээд үз.

Жишээ нь, танд "нэг дор олон янзын зүйл байх", "бяцхан бас удаан шийдэл" гэсэн зарчмууд таалагддаг бол энгийн, хаягдал багатай аргаар өөрийн өдөр тутмын үйл ажиллагаануудаа янз бүр болгож болох аргуудын жагсаалт гаргах. Дэлгүүрээс авах зүйлсийн жагсаалтандаа янз бүрийн жирийн, өөрийн нутагтаа ургасан, улиралдаа байгаа хүнсийг оруулж бичих. Дэлгүүрээс юм авахаар явахдаа гэр бүлийн гишүүдэд бүгдэд хийх юм хуваарилах (коммюнити үүсгэх зарчим).

Энгийн тогтвортой аж ахуйн цэцэрлэг бий болгох. Цэцэрлэг нь жижиг ч том ч байж болно. Хашаандаа олон ургамал тарьж экосистем бий болгох нь үнэхээр сайхан:

• Хөрсний үржил шимийг хадгалж сайжруулах
• Ус хурааж хадгалах
• Шавьж, шувуу, янз бүрийн амьтад нутагшуулах
• Жимс, самар, хүнсний ургац өгдөг "мини-ой" бий болгох

Энэ талаар маш олон ном, гарын авлага байдаг.

Тогтвортой аж ахуйн дизайны курст хамрагдан тогтвортой аж ахуйн ойлголтуудыг илүү гүнзгийрүүлэн судлах. Ингэснээр та өөрийн өдөр тутмын амьдралдаа тогтвортой аж ахуйн дизайныг туршин хэрэгжүүлэ, байгалтай холбогдох холбоогоо бэхжүүлж, зөн совин бүтээлч байдлаа хөгжүүлнэ. Мөн бодит байдал дээр хүмүүс хэрхэн энэ ойлголтуудыг хэрэгжүүлдгийг өөрийн биеэр үзнэ. Сонирхол нэгтэй хүмүүстэй танилцаж нөхөрлөнө.

Эх сурвалж: http://www.naturalnews.com/
read more ››

Friday, May 4, 2012

Хөдөө амьдрах нь хотод амьдрахаас хамаагүй эрүүл

Сайхан хоол, хөдөлгөөнт амьдрал, хангалттай нойр, хотын амьдралын цементийн жунглаас хол байх. Эдгээр бүгд нь эрүүл, удаан, стресс багатай амьдралын хүчин зүйл гэдгийг саяхны судалгаагаар харуулсан байна.

Том хотын амьдралыг юу тийм эрүүл бус болгодог юм бол? Стресс, сэтгэл хөдлөлийг зохицуулдаг тархины хэсэг олон хүний бөөгнөрөлтэй бас холбоотой байжээ. Тийм ч учраас том хотод төрж өссөн хүмүүс илүү их депрессэнд ордог, санаа зовнидог, шизофрени тусах магадлал өндөртэй байдаг аж.

Судалгаагаар, хотын хүмүүс сэтгэл зовних өвчлөлд 21 хувь, мэдрэл сэтгэлийн өөрчлөлтөд 39 хувь илүү, шизофренид өртөх магадлал 2 дахин илүү байдаг гэж Канадын Квебэк мужын Даглас Сэтгэл Мэдрэлийн Эрүүл Мэндийн Их Сургуулийн доктор Жэнс Прусснэр хэллээ.

Прусснэр Германы Хайделбергийн Их Сургуулийн нөхөдтэйгээ хамтран дарамт шахалтанд математикийн шийдэл бодох хүмүүсийн тархины долгионыг компьютерийн соронзон давтамжит зураглалын төхөөрөмжөөр ажиглсан ба хүний тархинд байдаг сэтгэл хөдлөл, ааш зантай холбоотой байдаг боргоцой хэлбэрийн амигдала хэмээх эрхтэн хотын хүмүүст илүү идэвхтэй ажиллагаатай болсон байхыг ажиглажээ. Энэ эрхтэн хүнийг айх, стрессдэхэд илүү эрчтэйгээр ажилладаг.

Харин хөдөө амьдардаг хүмүүс эдгээрээс гадна зүрхний шигдээс, цус харвалтад өртөх нь бага байдаг байна.

Британий Эссэксийн Их Сургуулийн нэгэн судалгаагаар ердөө 5хан минутыг ногоон орон зайд өнгөрүүлэх нь стрессийг багасгадагийг харуулжээ.

Тэгэхээр тун энгийн: Хэрвээ та санаа зовнилтоо багасгаж урт удаан амьдармаар байгаа бол магадгүй хотын амьдралыг ардаа орхисон нь дээр байх.

Эх сурвалж: http://www.naturalnews.com/
read more ››

Wednesday, April 25, 2012

Жимсэн "ногоон" машин

Арай л жимслэг сонсогдож байж магадгүй ч тун удахгүй банан, хан боргоцойгоор хийсэн машин худалдаанд гарч мэдэх нь байна.

Эдгээр жимс болон бусад ургамалын ширхэглэгийг одоогийн хэрэглээнд байгаагаас хамаагүй хөнгөн, бат бөх, байгалд ээлтэй автомашины хуванцар болгож хувиргэх өндөр үр ашигтай аргыг Бразилийн эрдэмтэд олж нээжээ.

Жимсний ширхэглэг хэр их бөх вэ? Ийм нано целлюлоз ширхэглэгийн зарим нь хатуугаараа алдартай Кевлар гэх мэт материалтай эн зэрэгцэхүйц гэнэ. Кевлар маш бөх учраас хуяг, сумны хамгаалалттай хантааз хийхэд ашигладаг ч үүнийг бензин, байгалын хийнээс гаргаж авдаг. Харин нано целлюлоз ширхэглэгийг жимснээс гаргаж авдаг учраас нөхөн сэргээгдэх боломжтойн дээр 30 хувь хөнгөн, 3-4 дахин бат бөх юм. Тиймээс машины жинг бууруулж, улмаар түлш хэмнэх гэнэ. Мөн халуунд илүү тэсвэртэй, дээр нь бензин асгарах, ус, хүчилтөрөгчид ч илүү тэсвэртэй.

Үүнийг зүгээр л мөрөөдөл гэж бодож байвал эндүүрэл. Хоёрхон жилийн дотор хэрэглээнд нэвтрүүлэхээр автомашин үйлдвэрлэгчид аль хэдийнээ туршаад эхэлсэн байна. Зохион бүтээгчид үүнийг одоохондоо автомашины хуванцар хэсгүүдэд ашиглахаар ажиллаж байгаа ч ирээдүйд бусад төмөрлөг хэсгүүдийг орлуулах боломжтой байхаар зорилго тавьж байна.

Эх сурвалж: http://www.naturalnews.com/
read more ››

Friday, March 9, 2012

Байгал уруу буцаад

Ницше нэгэнтээ бид бүгдээрээ туйлын хүмүүс гэж хэлсэн удаатай. Бидний соёл иргэншил одоогийнхоосоо ахиад жоохон байгалаас холдоход л тэр биднийг харь гаригийнхан гэх байсан байх даа. Шуудхан хэлэхэд бид үнэндээ өөрсдийгөө энэ гаригын хэсэг гэж тооцоход ч хэцүү байхаар тэгж их байгалаас холджээ. Ихэнх хүмүүс ингэж харьжсаныгаа ухаарах ч үгүй байгаа нь бүр санаа зовоомоор. Хааяа амралтаараа салхинд гарч, нуурын эргээр зугаалдгаа тэд байгалд хайртай байна гэж ойлгодог. Шавьжинд хазуулж, гэнэтийн хүчтэй бороо ороход л энэ хайр нь тун хурдан замхран одно.

Үнэндээ бид юу мэдэхгүй байгаагаа ч мэддэггүй. Энэ бол Агуу Марталтын нэгээхэн хэсэг юм. Бид асар хурдан, хоёрхон үеийн дотор л мартжээ. Бидний эмээ өвөө нар бээлий доторх гар шиг л Байгалд тун ч зохицолтой амьдарч байжээ. Бидний эцэг эх арай л бага. Тэгээд бидний үе - Байгалын нэгээхэн хэсэг байсан тухай бодит дурсамж бараг байхгүй, бүдэг бадаг, бүүдгэр болтлоо асар их холдож өөрчлөлтийн эргүүлгэнд оржээ.

Өнөө цагт ихэнх хүмүүс тахиа донгодох, хонь малын дуу чимээний оронд сэрүүлэгтэй цагны хангинах чимээнд сэрдэг. Өглөөний цайндаа шинэхэн өндөг, гаднах цэцэрлэгээсээ оруулж ирсэн ногоо, жимсний оронд гялгар уутанд ороосон, хайрцаг саванд багласан зүйлс иддэг болжээ. Өөрийн газар дээрээ, гэртээ ажиллахын оронд өөр хаа нэгтээ ажиллахаар явах болжээ. Ажилдаа зүгээр алхаад ч юмуу дугуйгаар яваад очих ч боломжгүй. Ажил нь хаа нэгтээ маш хол тул цагт 60 милийн хурдтай бензинээр ажилладаг тээврийн хэрэгсэлээр хурдан амжиж очих ёстой. Ажилдаа явах замд анхилах хөршийн сарнайн сайхан үнэрийг дурсах ч хэрэггүй. Ажил дээр очиход байгаа зүйлс нь өдрийн бүүдэг гэрэл, агааржуулагч, хуванцар савтай ус. Нарны гэрэл, цэвэр агаар, цэвэр устай зүйрлэшгүй. Өдрийн хоолны үнэ нь лангуун дээр хэр удаан хадгалагдахаасаа хамаарна. Өдрийн төгсгөлд энэ бүх үйл явц буцаад эсрэгээрээ давтагдана (магадгүй замдаа фитнесс юмуу жим/gym/ хальт орно). Хүний бүтээсэн соёл иргэншилд өдөр тутмын амьдрал гэдэг нь нэгэн хэвд гүн автсан дасгал мэт. Хүмүүсийн хувцас хүртэл нефтийн гаралтай, галд тэсвэртэй гэх мэт химийн бодисуудаар хийгддэг болжээ.

Энэ бүхэн нь соёл иргэншилийн өндөр төлөөс юм.

Миний хүүхдүүд намайг ердөөсөө соёлжиж иргэншээгүй гэдгийг хэнд ч хэлнэ. Үнэндээ миний хүү хээрээс түүсэн эмийн ургамал, ногоон ургамал дээр өссөн. Миний хүү бас мал амьтдын дуу чимээнээр өглөө сэрж өссөн. Хүүд маань хэзээ ч фитнесийн гишүүн болох шаардлага байсангүй. Гэр бүлийнхний маань хэнд ч ийм хэрэг байсангүй, орой болоход бид аль хэдийн хангалттай биеийн тамир хийчихсэн байдаг.

Надад ямар ч сэрүүлэгтэй цаг байхгүй. Би одоог хүртэл тахианууд, морьд хөдөлж явж эхлэхэд сэрдэг. Нар гарахад, шинэ өдөр эхэлдэг. Нарны энерги хэрэглэдэг болсноосоо хойш, би наранд улам бүр гүн гүнзгий талархалтай ханддаг болсон. Бусад сая сая хүмүүсийн л адил нарыг байх л ёстой зүйл мэт үздэг байсныгаа би хүлээн зөвшөөрнөө. Нарны энерги хэрэглэх болсноороо би арай өөрөөр харах болсон. Нар хэзээ ургаж, хэзээ жаргаж байгааг ажигладаг болсон. Нар үүлний цаагуур ороход л ямар хурдан сэрүүсдэгийг ажигласан. Нар гэрэлтэж байхад цэцэг ногоо маань илүү сайхан ургаж, тахианууд маань илүү олон өндөг гаргадгийг анзаарч мэдсэн. Нартай байхад гадаа хатаахаар тавьсан угаасан юм маань ядах юмгүй хурдан хатдагийг анзаарсан.

Би мөн гэр ахуйн хэрэгсэлээ хэчнээн киловатт цахилгаан хэрэглэдгийг мэдээд цахилгаан хэрэглэдэггүй загваруудаар нь сольсон. Сайн найзуудын маань нэг намайг хачин гэж боддог ч гэсэн хүчин чармайлт гарган дэлгүүрээр явж гараар эргүүлдэг өндөг зуурагч, гар ажиллагаатай холигч, утасгүй хавтгай индүү авч бэлэглэсэн юм. Би бас хуучны загвартай радиогоор цаг агаарын мэдээ, мэдээ, хааяадаа бага зэрэг сонгодог хөгжим сонсоно.

Хоол хийхдээ би нарны энергиэр ажилладаг зуух хэрэглэдэг. Шанзтай боов, талх, хучмал, жигнэсэн шөл бүгд маш сайхан болдог. Энэ бүгд юу хэлж байна вэ гэвэл би өдрийн яг аль цагт нар хамгийн хурц байдгийг олж мэдсэн гэсэн үг. Бидний өөрсдөө хийсэн нарны зуух маань хэрвээ өдрийн хамгийн хүчтэй өглөөний туяаг ашиглахад 350 F (176 C) градус хүртэл халдаг.   Мөн нарыг ажигласнаар ногоо жимсээ хаана тарих вэ гэдгээ төлөвлөж болно. Нарны туяаны хүч адилгүй: өглөөний нар үдээс хойшийн нарнаас хоёр дахин илүү. Харин хүнс хатаагчаа ажиллуулж байхад эсрэгээрээ. Эмийн ургамал, хүнсний ногоогоо мэдээж хатаана уу гэхээс болгохыг хүсэхгүй тул үдээс хойшийг сонгодог. Үдээс хойш мөн адуугаа нарлаг жүчээ уруу нь туухад хамгийн сайн. Хөгшин гүүнүүдэд өглөөний хурц нар тийм ч их хэрэггүй.

Бид бас мэдээж нарны шүршүүртэй. Тэдгээр том хар уутнууд халахад 5 орчим цаг өглөөний нарны шууд тусгалд байх хэрэгтэй. Харин халахаасаа хоёр дахин хурдан хөрдөг. Тиймээс үд дөнгөж өнгөрөөгөөд шүршүүрт ороход хамгийн тохиромжтой. Америкийн нийтлэг стандартаар энэ нь шүршүүрт ороход тун тохиромжгүй үе бол харин нарны хэмнэлтэй бүрэн нийцсэн .

Энэ бүгд нь бусад нарны үүсгүүрээр ажилладаг гэрэл, худгийн насос, компьютер гэх мэт гол том ажлуудад маань энерги хэмнэж өгдөг. Цаашилбал, энэ бүх машинуудыг нарны гэрэл хамгийн хүчтэй байхад ажиллуулах юм бол ердийн цахилгаан ашигласнаас хамаагүй илүү байдаг. Дэлхийг хэрсэн цахилгаан соронзон долгионы хэрээснээс ангид амьдарч байгаадаа би тун баяртай байдаг. Үд дундын нар улирал бүрт өөр байдаг. Нарыг дагаж миний бүх хуваарьт өөрчлөлт ордог тул би өөрийн биш нарны хуваариар ажлаа зохицуулдаг. Харин мэдээж хэсэг хугацааны дараа нарны хуваарь миний хуваарь болдог юм даа. Тэгээд л тэр утгагүй бяцхан өөрийгөө гэх үзэл Байгалын Агуу Сүрт Тогтолцоонд  ид шидийн юм шиг сарнин алга болно.

Эх сурвалж: http://www.naturalnews.com/
read more ››

Wednesday, February 29, 2012

Хортон шавьжийн эсрэг бэлдмэл

5л усанд 500г шар/улаан/дүнсэн тамхины ханд хийж 3-4 хоног байлгаад 7л усанд 40 г ногоон савангийн уусмал хийж бэлтгэнэ, энэ нь үхрийн нүдний бөөсийг устгана.

10л усанд 400г лоолийн иш навч хийж 30 мин буцалгаж хандалж хортон шавьжийн эсрэг ханд бэлдэнэ. Тэрийгээ шүршинэ, зарим ургамалын доороос нь. Бэлдсэн зарим хандны дэгдэмхий чанарыг бууруулахын тулд техникийн ногоон саван нэмж хийж бэхжүүлнэ. Салхины дээр нь сонгино, сармис, гоньд гэх мэт үнэрт ургамал тарьж дайжуулна. Мөн сонгино гэх мэтийнхээ хальс ишнээс ханд бэлдэж цацна.

neem oil organic pesticide
read more ››

Monday, February 6, 2012

Генийн өөрчлөлттэй хүнсний аюул: Эрдэнэ шиш

Билл Моллисоны тухай нийтлэлээрээ бид эрдэнэ шиш (corn) гээч ургамалаар амьтдыг хямд төсөр хооллон ашиг олох системийн тухай дурдсан билээ. Энэ нийтлэлээрээ гений өөрчлөлттэй хүнсний "хаан" гэгдэх энэхүү эрдэнэ шишийн тухай авч үзье.

Баримтат кино:: Хаан эрдэнэ шиш: King corn:
Эрдэнэ шиш гэдэг нь энгийнээр хэлэхэд маш том өвс юм. Энэ нь супермаркетуудаар зардаг амтат эрдэнэ шиш биш харин их хэмжээний үйлдвэрлэлд зориулан гаргаж авсан том ургамал юм. Энэ киног хийсэн хоёр коллежийн найзуудын үсэнд Виржиниягийн Их Сургуульд ажилладаг Стив Мако шинжилгээ хийгээд тэдний бие дэх нүүрстөрөгч энэхүү эрдэнэ шишээс гаралтай болохыг тогтоожээ. Харин яаж?

Учрыг олохоор хоёр найз супермаркет яваад тэнд зарагдах бүх бараа эрдэнэ шишээр хийгдсэн болохыг олж мэджээ. Учир нь үхэр, тахиа, загас гээд хүнсний зориулалтаар өсгөдөг амьтдыг хямд төсрийн үүднээс өвсөөр биш эрдэнэ шишээр хооллодог болжээ. Идэх ёстой хоол нь биш учир эдгээр амьтад маш өвчлөмтгий болдог учраас эдгээр амьтдыг антибиотикоор бордож эхэлдэг байна. Ийнхүү жирийн бусаар хооллосон амьтдаас гаргасан хүнс жирийн бус хүнс бөгөөд та зүгээр л супермаркетаас дурын нэг хүнсний бүтээгдэхүүн авлаа гэхэд түүнтэй дагалдан үнэгүй антибиотик, олон төрлийн химийн бодис худалдаж авч буй хэрэг юм. Энэ хэвээрээ идэх зуршлаа өөрчлөхгүй бол одоогийн хүмүүс эцэг эхээсээ богино настай анхны үе болж ч магадгүй байна.

Үйлдвэрлэгчид эрдэнэ шишийг ихээр худалдаж аван, засгийн газраас татаас өгөх болсноор фермерүүд эрдэнэ шиш ихээр тариалах болсон ба трактор, бордооны "ачаар" өрхийн жижиг фермүүд том том фермүүд болж хувирчээ. Хоёр найзын эцэг өвгөдийн амьдардаг байсан Айова мужид уул овоо шиг их эрдэнэ шиш тарьдаг болжээ. Үхэр мал нь эрдэнэ шишээр хооллоод түгжээтэй хорьдаг хашаанд байх болжээ.

Эрдэнэ шишээс чихэрлэг өндөртэй эрдэнэ шишийн сироп (high fructose corn syrup - HFCS) гаргаж авдаг ба үүнийг маш олон хүнсний бүтээгдэхүүн хийхэд бас ашигладаг.

Баримтат кино:: Хүнс ХК: Food Inc:
Боловсорч гүйцэхээс нь хамаагүй эрт хурааж аваад тусгай химийн хийгээр хурдан боловсруулдаг Америкийн хүнсэнд улирал гэж байхгүй. Улаан лооль  улаан лооль мэт харагдавч энэ нь зүгээр л улаан лоолийн төсөөллийн дүрс төдий юм. Мах худалдаж авах хэсэгт яс гэж зүйл байхаа аль хэдийнээ больсон. Энэ бүхэн түргэн хоол, супермаркетаас үүдэлтэй.
Ферм дэхь тахиа 1950 оныхоос 5 дахин том болсон ба биеэ дааж чадахгүй байна.
Амьтдад их хэмжээгээр өгдөг антибиотикоос болоод e coli, salmonella гэх мэт халдварт өвчний нянтай махнаас болж нэлээдгүй хүн өвчилж, үхдэг. Маш олон Америкчууд чихрийн шижин өвчтэй болж байна. Супермаркетууд, томоохон корпорациуд сүүлийн үеэс органик хэмээн шуурах болсон ч энэ тэр чигээрээ ердөө л тэдний бизнес. Монсанто гэх мэт акулууд амьтны генийг хүртэл патентлан авч байна. Тийм байж болох уу? Ашиг орлогын төлөө тэд өөр амьтны гентэй үхэр, мал, ургамал гарган авч байна. Тэд генийн өөрчлөлттэй хүнсний орцыг шошгожуулж ил болгохыг хүсэхгүй байна. Тиймээс орон нутгийнхаа жижиг дунд бизнес, ажилчид, амьтад, хүрээлэн байгаа орчиндоо хүнлэг хандаж, амьтдыг иддэг хоолоор нь хооллодог компаний бүтээгдэхүүнийг худалдаж авах хэрэгтэй. Хүнсний бүтээгдэхүүний орц, зааврыг уншиж авч сурах хэрэгтэй. Өөрсдөө тарьж ургуулах хэрэгтэй. Та зажлах бүртээ дэлхий ертөнцөд өөрчлөлт авч ирж чадна.

Үржих чадваргүй байсан үхрийг генийн өөрчлөлттэй эрдэнэ шишээс салгаад өвсөөр хооллоход буцаад хэвийн үржих чадвартай болсон нь юуг хэлж байна вэ?
read more ››

Friday, January 27, 2012

Эко нойл

Байгалд ээлтэй нойлийн олон шийдэл гарсаар байна. Нэг жишээ нь бордоо нойл. "Humanure" буюу үгчилбэл "Хүний өтөг" гэсэн нэртэй номыг бичсэн Жозеф Женкинс нь "Lovable loo"  (Хайрламаар нойл) загварынхаа цуврал 2 дахийг үйлдвэрлэж эхлээд байна. Түүний номд манай гэр хорооллынхонд авах санаа маш их байдаг. Жишээ нь: бие засах болгоны дараа нойл уруу модны үртэс, янз бүрийн навч, хадсан өвс гэх мэтийг хийхэд азотын үйлчлэлээр үнэр дарагддаг, бас маш зөв давхарга үүсгэж явдаг байна. Үртэсний оронд мөн хүлрийн хөвд, тариа будааны хальсыг ашиглаж болно. Намрын улиралд энд тэнд хөглөрч хэвтээд шатаадаг тэр их навчыг гэр хорооллын айлуудад өгөхөд экологи, эрүүл мэндийн их ач холбогдолтой. Хайран усыг урсгаж үрэхгүй, байгал орчинд ээлтэй, одоогийн байгаа тогтвортой аж ахуйн хамгийн сайн шийдэл болсон энэ нойл нь тун сайн шийдэл ба ноён Женкинсийн хорь гучин жил зарцуулсан хөдөлмөрийн үр дүн юм.

Бас нэг санаа авууштай зүйл бол орчин үеийн нойлын суултуур хүний эрүүл мэндэд сөрөг нөлөөтэй байж болох тухай сүүлийн үед ихээр бичих болсон. Учир нь хүн суултуур дээр суухад явган сууж байгаатай адил бүрэн сууж чаддаггүй болохоор бүрэн бие засаж чадахгүй эсвэл хүчлэх хэрэгтэй болдогоос олон өвчин үүсдэг гэж үздэг байна. Тиймээс суултууранд зориулсан хөл өндөрлөдөг хөлийн тавиур авч тавих хэрэгтэй гэж зөвлөдөг болжээ. Дэлгэрэнгүй эндээс (англиар) уншиж болно.
read more ››

Wednesday, January 25, 2012

Ирээдүйн ферм (баримтат киноноос түүвэр)

Түлш, шатахуунаас хамаарал багатай фермийн боломжийг судлах хүсэлтэй Ребекка Хоскинг гэгч эмэгтэйн олж мэдсэн зүйлсийн тухай энэхүү кинонд гардаг. Газрын тосны төлөөх дайн, газрын тосны хомсдол, газрын тосноос хэт хамааралтай байдал түүний сэтгэлийг зовоох тул өөр шийдэл байх л ёстой гэж тэр боджээ.

Ургамал бүр өөрийн гэсэн ашиг тустай. Үүнийг ойлгоход хэцүү ч байж магад. Халгай гэхэд хогийн ургамал мэт боловч маш олон эмчилгээний чанартай тэжээллэг ургамал юм. 20 жилийн дотор Английн нэгэн гэр бүл хатсан хуурай газрыг үржил шимтэй жаргалын орон болгожээ. Энэ цэцэрлэг ердийнхөөс илүү нэг л цэгцгүй мэт харагдах ч ойд ямар байдаг шиг ургамал бүхэн өөрийн гэсэн зорилго, үүрэгтэй. Зарим нь хортон шавьжийг үнэрээрээ хөөж явуулна. Зарим нь ус шүүрүүлнэ, зарим нь тоос хүртээх зөгийг татна, зарим урт үндэс гүнээс эрдэс бодис татаж гаргана. Ямар ч хортон шавьж, пестицидгүй. Тэндхийн амьтад өвснөөс гадна модны мөчирнөөс хооллоно. Хөндлөнгөөр биш босоогоор ургуулсан хана, хашлага маягийн ургамалууд маш их ургац өгнө. Нэг хэсэг газарт хөндлөнгөөр ургуулснаас хамаагүй их жимс ургуулах боломжтой. Энэ бүхнийг мэдээж байгалаас л санаа авч хийсэн.

Маш олон давхаргуудтай байх нь бие бие дээрээ давхралдсан 5, 6 талбайтай адил. Ойн цэцэрлэг гэдэг нь илүү олон идэж болох ургамалтай гэсэн үг. Өргөсгүй бөөрөлзгөнө нь хөрсийг өвөл хамгаалдаг гоё ургамал. Зэрлэг ургамал түүх шаардлагагүй. Долоогоно /Hawthorn/, Ялам мод/mulburry/: ургуулахад маш амархан, салатны ногоон навчнууд. Бага зэрэг дээшлээд, алим, лийр, лис /plum/ урган мөчирүүд нь доош унжин доор ургах жимсгэний бутнуудын дээгүүр бүрхэнэ /canopy/. Үндэсний систем нь мөөгөнцөрөөр дамжуулан хэрэгтэй тэжээлийг зөөвөрлөн тэнцвэржүүлдэг. Horse mint ургамал: хэрэгтэй шавьжийг татна. 

Энэ цэцэрлэгийг арчлахад жилд 10-хан өдөр л хэрэгтэй. Ургац хураахад долоо хоногийн хэдэн өдөр л байхад болно. Сайн дизайнтай бол 1 акр газраас 10 хүнийг хооллох боломжтой. Техник ашигласнаас, гар ажиллагаатай ийм ферм нь илүү хөдөлмөр орох ч гэсэн ижил хэмжээний жижиг газраас 5 дахин илүү ургац авдаг. Энд байгаа бүхэн олон төрлийн зорилго, үүрэгтэй. Байгалд бүх зүйл хоорондоо холбоотой байдаг. Бага энерги, бага түлш зарцуулна. Цэцэрлэгжүүлэлт /gardening/ гэдэг бол фермээс ялгаатай, илүү үр өгөөжтэй, илүү энергийн хэмнэлттэй, жаахан газрыг маш үр бүтээлтэй ашиглах боломжтой. Газар бага болохоор ургамалуудад илүү анхаарал хандуулна. Тиймээс том фермээс 5 дахин илүү ургац авах ч боломжтой. Супермаркет бензин тосонд тулгуурладаг бол ийм цэцэрлэгт түлш шатахуун бараг шаардлагагүй.

Одоогийн газар тариалангийн салбар бензин шатахуунаас зуун хувь хамааралтай байдаг тул төгсгөл нь тийм ч холгүй байгаа нь тодорхой. Ийм үед тогтвортой аж ахуйн аргаар ферм ажиллуулах нь маш сайн шийдэл болж байна. Бразил улс хүнсний ногооны тос этанолоос гаргаж авсан түлшийг хэрэглэх болсон нь газрын тосны түлшнээс хамааралтай байдлыг зогсоох бас нэгэн сайн шийдэл юм. 

"A Farm for the future" баримтат киноноос орчуулж товчилсон Permabaigal.
read more ››
UA-46879708-1