Зүлэг орлуулагч :: хөл нүцгэн явахад ямар зүлэг тохиромжтой вэ?

Зүлэг орлуулах олон ургамал байдаг. Тэдгээрээс зарим хэдийг энд ярилцья:

Ганга: гоё үнэртэй, хөвд юмуу өвс шиг зөөлөн биш, хөлийн аяыг даахдаа муу, жижиг хэсэгт туршиж үзэж болно. Хамгийн зөөлөн нь wooly thyme (Thymus lanuginosus), зундаа ягаавтар цэцэг гарна. Хөл нүцгэн явахад үнэхээр сайхан

Балжингарам (chamomile): уламжлалт зүлэг орлуулагч
dichondra:  Хөл нүцгэн алхахад их сайхан, зөөлөн тухтай мэдрэмж. Гэхдээ хортон шавьж цуглардаг тул өөр төрлийн өвс ургамалтай хольж тарих ёстой. Ургамал угаасаа олон янзын зүйлээс бүрдэх цогц экосистемийн салшгүй хэсэг юм. Ногоо тарихдаа дунд нь хэд гурван цэцэг тарихад хортон шавьжийг бууруулдаг гэдгийг цэцэрлэгчид мэддэг.

Хөвдөн зүлэг: Дээр нь алхахад зөөлхөн сайхан ч хөлийн аяыг даахдаа маш муу. Нойтон үед дээр нь явуул эвдэрч шавран дунд явж байгаагаас ялгаагүй болно. Мөн хөвд нь хуурай газар, шууд нарны тусгалд дургүй. Ирланд юмуу Шотланд хөвд (Sagina subulata) нь нарны гэрэлд/ хагас сүүдэр газар ургах чадвартай. Дээгүүр нь харайгаад явдаг мөлгөр чулуунуудтай гоё зохино.

Хошоонгор: Хэдийгээр олон хүн зөвөлдөг ч онцгүй үнэртэй, нялцгай биет ихээр үржүүлдэг
Ороонго өвс: Хэдийгээр олон хүн зөвөлдөг ч нүцгэн хөлөнд арай ширүүн, бас хогийн ургамал болж байгаа бусад ургамалыг сүйтгэдэг, хархны үүр болдог

Мексикийн хонин нүдэн цэцэг (Erigeron karvinskianus): ганд тэсвэртэй
Гаа: хаа сайгүй ургах магадлалтай тул зэрлэг гүзээлзгэнээр хашиж тарих хэрэгтэй

Бусад: Олон олон гоё үнэртэй намхан ургадаг эмийн ургамалыг зүлэг орлуулан тарьж болно. Жишээ нь: нам ургадаг лавандаь орегано, үнэрт маржорам (Origanum, Dittany of Crete/ O. dictamnus), catnip (Nepeta cataria).

Хэрвээ та өөрөө туршилт хийхээр шийдсэн бол шинжлэх ухаанчаар хандаад үзэж яагаад болохгүй гэж. Шинжлэх ухаан гэдэг бол зүгээр л “таамаглалаа туршилт, алдаа”-гаар батжуулахыг хэлсэн гоё үг юм. Дээрх бүх ургамалыг янз бүрийн газар тариад туршаад үзэж болно. Янз бүрийн олон өвс, хөвд, мөлхөө ургамалыг хольж тариад болж байгаа эсэхийг
ажигла. Байгал дээрх загвараар ингэж хольж тарихад таны зүлэгнээс хортон шавьж хол байна.

Хэрвээ аль нь ч болохгүй бол байгаа өвсөө хавтгай болтол нь давтаж зөөллөөд хөл нүцгэн явж болох юм. Бүүр болохгүй бол шороон зам ч зүгээр шүү дээ :)

read more ››

Silvopasture (баримтат киноноос): мал ургамал хамтдаа

Мал амьтадыг сайн төлөвлөгөөний дагуу мод тарьсан бэлчээрт хариулж малынхаа ч модны ч ашиг шимийг давхар давхар хүртэх системийг Silvopasture гэнэ.

Моднууд нь гацуур юмуу тухайн орон нутагтаа зохицсон ямар ч мод байж болно: чанартай, хурдан ургадаг, гүн үндэстэй, хөрс шороонд сайн зохицдог, мал амьтдаг тодорхой сүүдэр болмоор мод байвал зүгээр.

Энэ системээр мод амьтдыг цуг өсгөх нь нэг газараас олон янзын бүтээгдэх гаргаж авах боломжтой болно гэсэн үг. Таван хошуу мал, шувуу гэх мэт амьтад байж болно. Зуны халуунд мал амьтад модны сүүдэрт сэрүүцэн зөвхөн өвс биш модны мөчирөөр хооллох нь таатай, мөн амьтадын ялгадас нь ч буцаад мод ургамалдаа бордоо болж өгнө. Нялх моддыг тодорхой хэмжээнд хүрч ургах хүртэл бэлчээрийн амьтадаас хамгаалах хэрэгтэй.

read more ››

Gardening: Цэцэрлэгжүүлэлт

~ the best fertilizer is the footsteps of the gardener ~

~ хамгийн сайн бордоо бол цэцэрлэгчийн хөлийн мөр ~

Цэцэрлэгжүүлэлт нь хүн, ургамал аль алиндаа сайн. Зөөлөн бас тогтмол дасгал л гэсэн үг.

Бясалгал: ажиллаж байгаатайгаа адил сууж, харж болно чөлөөтэй. Миний өвөө ажиллаж байхдаа нилээд хугацааг зүгээр л харж байгаа юм шиг өнгөрөөдөг байсан ч тэр өөрийн цэцэрлэгээс 20 гэр бүлийг хооллодог байсан юм даа

Бусдад шууд утгаараа ашиг тус, үнэ цэнэтэй ажил хийхэд ихээхэн сэтгэл ханамжтай байдаг. Цэцэрлэг, ялангуяа хүнсний зориулалтын цэцэрлэг байгуулах нь ихээхэн гэгээлэг амьдрах арга юм.

Цэцэрлэгт байхад, ойд байдагтай адил өдөр бүр, улирал бүр өөрчлөлт явагдаж, ажиглах шинэ зүйл, байнгын сурах үйл явц явагдаж байдаг. Тогтвортой аж ахуй /permaculture/ энд их ач холбогдол өгдөг.

read more ››

Зэп Холцер

Ихэнх хүмүүс гэрлийн чийдэн зохиож юмуу органик бүтээгдэхүүн худалдаж авснаараа дэлхийд тулгарсан асуудлуудыг засаж шийдвэрлэхэд туслаж байна гэж боддог бол, тэднээс илүү ач холбогдолтой өөрчлөлт хийж байгаа мянга мянган хүмүүс байдаг. Тэдгээр мянга мянган хүмүүсээс хэдхэн арав нь гэрэлт зам татуулан явж байдаг. Харин тэр хэдхэн арав дотроос ГАНЦХАН хүн л бусдаас хол түрүүлж байна. Тэр бол бахадмаар, цуут, агуу Зэп Холцер юм. 

Зэп Холцер "тогтвортой аж ахуй" (permaculture) гэдэг үгийг сонсохоосоо хамаагүй өмнө үүнийг амьдралдаа хэрэгжүүлж байжээ. Түүний өөрийнх нь гэр бол тогтвортой аж ахуйн хамгийн сайн жишээ юм. Тэр өөрийн гэр-диваажингаа  бүхий л амьдралынхаа туршид УХААЛГААР хөдөлмөрлөн бий болгосон юм. Тиймээс ч түүний амьдралын асар баян туршлагыг "Sepp Holzer's permaculture" буюу Холцерийн стиль, Холцерын арга гэж нэрийдэх болжээ.

Тэр зөвхөн дэлхийг аврах сайн үйлсэд маш том жинтэй хувь нэмэр оруулаад зогсохгүй, үүнийгээ хэрхэн бизнес болгож мөнгө олох боломжтой вэ гэдгийг үлгэрлэн харуулж чадсан гавъяатай.

Хамгийн гайхалтай нь, тэр Альпийн нурууны тэсгим хүйтэн уулын өндөрт байх өөрийн гэрийн нэгээхэн хэсэгт Ойрхи Дорнодын уур амьсгалын нөхцөлийг бүрдүүлж нимбэг, жүрж тариалан ургуулдаг. Цөөрөм хийхэд түүнийг гүйцэх хүн байхгүй.

Зэп Холцерт талархалаа илэрхийлж түүнээс суралцья!

Эх сурвалж: http://www.richsoil.com/

read more ››